De vestiging van bewoners, in wat nu de Betuwe heet, had in vroeger tijden alles te maken met de natuurlijke gesteldheid van het landschap. De Betuwe was, voordat de dijken werden aangelegd, een stroomgebied van vrij meanderende rivieren die regelmatig buiten hun oevers traden.
De vroegste vaste bewoning in dit gebied vond daarom logischerwijs plaats op oeverwallen en op grillig gevormde hoger gelegen stroomruggen. Men maakte gebruik van de vruchtbare rivierklei om in de levensbehoefte te voorzien en bouwde opstallen waar men samen met de dieren kon wonen. Kerk-Avezaath is waarschijnlijk in de Merovingische periode (450-750 na Chr.) ontstaan op zo’n stroomrug van een rivier.
Kerk
De eerste vaste bewoning vond omstreeks de negende eeuw plaats. In feite is uit deze nederzetting het huidige dorp ontstaan. De eerste boerderijen waren van hout met rietgedekte daken. Men kan ervan uitgaan dat de kerk te Avezaath in de 10e eeuw is gebouwd Hoogstwaarschijnlijk was de kerk het eerste stenen gebouw in Kerk-Avezaath. Uit schriftelijke bronnen weten we dat de kerk rond het jaar 1000 is gesticht.